Dung môi N-Butanol (C₄H₁₀O) – Dung môi công nghiệp đa năng cho sơn, mực in, tẩy rửa

Dung môi N-Butanol, hay còn gọi là Butyl alcohol, là một loại n butanol công nghiệp đa năng với công thức hóa học C4H10O. Được biết đến với khả năng hòa tan tốt và tốc độ bay hơi vừa phải, n butanol này đóng vai trò thiết yếu trong nhiều ngành như sơn, mực in, hóa chất tẩy rửa và keo dán. Bài viết này sẽ đi sâu vào định nghĩa, tính chất lý hóa, các ứng dụng thực tế và những lưu ý quan trọng khi sử dụng Butyl alcohol

Dung môi N-Butanol là gì?

Dung môi N-Butanol là một loại rượu đơn chức, thẳng mạch, được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng công nghiệp.

• Tên hóa học: Butan-1-ol (N-Butanol)
  
  

• Công thức phân tử: C₄H₁₀O
  
  

• Công thức cấu tạo: CH₃–CH₂–CH₂–CH₂OH
  
  

• Tên gọi khác: Butyl alcohol, 1-butanol, n-butanol
  
  

• CAS Number: 71-36-3
  
  

• Quy cách đóng gói: Phuy thép 165–170kg, can 18–20L
  
  

• Xuất xứ phổ biến: Hàn Quốc, Ả Rập, Malaysia
  
  

• Mã UN: UN1120 – Hàng nguy hiểm nhóm III (chất lỏng dễ cháy)

Quy định pháp luật Việt Nam: 

Hóa chất kinh doanh có điều kiện theo Nghị định 113/2017/NĐ-CP, cập nhật bởi Nghị định 82/2022/NĐ-CP

Tính chất lý hóa của N-butanol

2.1. Tính chất hóa lý

N-Butanol sở hữu những tính chất lý hóa đặc trưng làm nên giá trị của loại dung môi N-Butanol này trong công nghiệp.

Tính chất hóa học

• N-butanol có thể tác dụng với acid nitric tạo thành este

HNO3 + C4H9OH → H2O + C4H9NO2

• N-butanol có thể bị phân hủy (tách nước) để tạo thành alkene:

C4H9OH → C4H8 + H2O

2.2. Bảng COA tham khảo N-Butanol

Dưới đây là bảng phân tích tham khảo cho dung môi n-butanol:

Ứng dụng của dung môi N-Butanol 

Nhờ khả năng hòa tan tốt và đặc tính bay hơi linh hoạt, dung môi N-Butanol được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp.

3.1. Ngành sơn

N-Butanol là Butyl alcohol thường được dùng làm dung môi pha loãng cho nhựa alkyd, nhựa acrylic và epoxy. Nó giúp điều chỉnh độ nhớt và tốc độ bay hơi trong sơn phủ, hạn chế hiện tượng đóng màng quá nhanh khi thi công sơn công nghiệp, sơn ô tô và sơn kim loại, đảm bảo bề mặt sơn mịn và bền đẹp.

3.2. Mực in 

Là dung môi chính hoặc phụ trong mực in flexo, mực ống đồng, n butanol giúp pha loãng nhựa nitrocellulose, polyamide, polyester resin. Nó cân bằng tốc độ bay hơi, giúp mực bám tốt và chống khô đầu in, đảm bảo chất lượng in ấn cao.

3.3. Hóa chất tẩy rửa 

N-Butanol là dung môi N-Butanol hiệu quả để hòa tan dầu mỡ, chất hữu cơ trong chất tẩy rửa công nghiệp. Nó thường được kết hợp với isopropanol, ethanol để tạo hỗn hợp tẩy mạnh, dùng trong sản xuất nước lau sàn, lau kính và dung dịch vệ sinh máy móc.

3.4. Ngành nhựa và keo dán

C4H10O được sử dụng làm dung môi pha nhựa PVC, PU trong keo dán công nghiệp. Nó giúp kiểm soát tốc độ khô và độ kết dính trong keo dán gỗ, da, cao su, đồng thời dùng trong quá trình gia công vật liệu composite, tăng cường tính chất cơ học của sản phẩm.

Ưu điểm của N-Butanol 

N-Butanol mang lại nhiều lợi ích đáng kể trong các ứng dụng công nghiệp:

• Hòa tan tốt nhiều polymer và nhựa trong công nghiệp
  
  

• Bay hơi vừa phải, không quá nhanh gây đóng màng
  
  

• Dễ pha trộn với các dung môi hữu cơ khác
  
  

• Chi phí hợp lý, phù hợp sản xuất quy mô lớn
  
  

• Ứng dụng linh hoạt trong nhiều ngành: sơn – in – tẩy – keo

Điều kiện làm việc hóa chất 

Để đảm bảo an toàn khi sử dụng N-Butanol, cần tuân thủ các quy định về cảnh báo và biện pháp phòng ngừa.

4.1 Biểu tượng hình đồ cảnh báo 

Hình ảnh: Biển cảnh báo sản phẩm dễ cháy

Hình ảnh: Biển cảnh báo sản phẩm nguy hại, kich ứng

Hình ảnh: Biển cảnh báo chất ăn mòn

- H226 Hơi và chất lỏng dễ cháy

- H302 Có hại nếu nuốt phải

- H315 Gây kích ứng da

- H318 Gây tổn thương mắt nghiêm trọng

- H335 Có thể gây kích ứng hô hấp

- H336 Có thể gây buồn ngủ và chóng mặt

4.2. Lưu ý khi sử dụng và bảo quản dung môi N-Butanol

- Phải đeo khẩu trang phòng độc (ví dụ: khẩu trang than hoạt tính), găng tay, ủng, quần áo, kính bảo hộ khi tiếp xúc. 

- Không để ở nơi nhiệt độ cao/ gần nguồn lửa trần/ gần nơi có tia lửa / trên các bề mặt nóng.

- Không hút thuốc lá.

- Thùng chứa luôn được đóng chặt.

- Nối dây tiếp đất cho container và thiết bị tiếp nhận.

- Chỉ sử dụng các thiết bị điện/ thiết bị thông gió/ thiết bị chiếu sáng không phát tia lửa điện.

- Chỉ sử dụng các dụng cụ không phát tia lửa.

- Lưu trữ trong môi trường thông thoáng, mát mẻ.

- Khóa kho cẩn thận.

4.3. Biện pháp xử lý khi gặp sự cố 

Biện pháp khi xảy ra hỏa hoạn: Các phương tiện chữa cháy thích hợp: Bọt chống cháy, phun nước hay sương. Các chất độc được sinh ra khi cháy (khí độc,…): Hỗn hợp cacbon oxides (CO, CO2). Giải tán những người không có nhiệm vụ ra khỏi khu vực có hỏa hoạn

Biện pháp khi xảy ra sự cố: Khi tràn đổ, rò rỉ ở mức độ nhỏ: Dấp cát hoặc giẻ hấp thụ chất bị rò rỉ, sau đó dùng dụng cụ bằng nhựa gom chất thải đó vào thùng chứa thích hợp, đem thải bỏ ở khu vực đựng rác thải nguy hiểm và để bên môi trường đến xử lý. Sau đó vệ sinh khu vực bị rò rỉ.