Gần đây các vụ cháy nổ ở các khu dân cư cũng như các khu công nghiệp tăng cao. Yêu cầu đảm bảo an toàn phòng chống cháy nổ mọi lúc mọi nơi đang là yêu cầu bắt buộc, đặc biệt với các đơn vị sản xuất và cung ứng hóa chất. Cùng tìm hiểu an toàn phòng cháy chữa cháy trong sử dụng hóa chất dung môi qua bài viết sau.
I. Những dung môi dễ cháy nổ
Hầu hết các hóa chất dung môi đều mang tính chất dễ cháy. Khả năng này phụ thuộc vào khả năng tự phân giải hoặc kết hợp với các chất khác để tạo thành chất có khả năng gây cháy trong điều kiện thích hợp. Ngoài ra tốc độ bay hơi cũng ảnh hưởng đến khả năng cháy của dung môi trong điều kiện không khí bình thường vì dung môi khi bay hơi có khối lượng riêng nhẹ hơn không khí việc này dẫn đến khó bị pha loãng nếu xảy ra hỏa hoạn khó có thể dập tắt. Những dung môi dễ cháy có thể tồn tại dưới 3 dạng rắn, lỏng, khí và có đặc tính dễ bắt cháy nên khi hỏa hoạn xảy ra sẽ toả ra nhiệt lượng rất lớn.
Các hóa chất dung môi dễ cháy điển hình:
- Hóa chất dung môi Carbon Disulfide hay còn được gọi với tên khác là disulfidocarbon hoặc methanedithione: Là chất lỏng dễ cháy có màu vàng nhạt mùi giống ete. Carbon Disulfide rất dễ bay hơi và không hòa tan được trong nước, đồng thời điểm bắt cháy của dung môi này chỉ ở 100 độ C vì vậy dung môi này rất dễ cháy khi để gần các nguồn nhiệt như: nước sôi, ngọn lửa trực tiếp, bóng đèn hay máy sưởi ấm và khi cháy thì khó có thể dập lửa được.
- Hóa chất dung môi Diethyl Ether còn được gọi là ether: Là một hợp chất hữu cơ không màu, tốc độ bay hơi nhanh và dễ bắt cháy. Diethyl Ether thường được sử dụng làm chất kích nổ cho 1 số động cơ máy móc.
Nguyên nhân dẫn đến cháy nổ dung môi.
- Sử dụng các thiết bị điện, chiếu sáng không đủ tiêu chuẩn an toàn tại nơi chứa và sử dụng dung môi.
- Các thiết bị điện, máy móc chập cháy trong quá trình vận hành.
- Tia lửa điện phát sinh trong quá trình ma sát máy móc bắt vào khu vực chứa dung môi.
- Sử dụng ngọn lửa trần không đảm bảo an toàn tại nơi bảo quản và sử dụng dung môi: Nấu ăn, hút thuốc, hàn xì
- Bảo quản những dung môi dễ cháy nổ không đúng tiêu chuẩn an toàn phòng cháy chữa cháy.
Biển báo phòng cháy chữa cháy
II. Các biện pháp phòng cháy chữa cháy trong quá trình sử dụng dung môi
Các biện pháp phòng cháy
Đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy tại kho bảo quản dung môi.
- Kho bảo quản dung môi dễ cháy nổ cần thực hiện đúng theo quy định để đảm bảo hỗn hợp, khí, hơi của các dung môi này khi kết hợp với không khí bên ngoài nằm ngoài vùng giới hạn cháy nổ.
- Đảm bảo khoảng cách an toàn giữa kho bảo quản dung môi và phòng sang chiết, lấy mẫu tránh hơi hóa chất thoát ra hình thành hỗn hợp hơi khí cháy gây cháy lan toàn kho.
- Thường xuyên kiểm tra bảo dưỡng các thiết bị, đường dây điện và máy móc trong kho chứa dung môi.
- Kho chứa dung môi phải trang bị đẩy đủ các dụng cụ chữa cháy như: cát, bình bột chữa cháy... và trang bị phương tiện chữa cháy phù hợp với đám cháy do hóa chất. Ngoài ra cần trang bị các phương tiện bảo vệ cá nhân như mặt nạ chống độc….
- Các nhà máy sản xuất hoặc sử dụng dung môi nên có máy đo nồng độ hóa chất để có những cảnh báo kịp thời.
Đảm bảo sắp xếp hóa chất dung môi đúng quy định an toàn
- Phải có biển hiệu cảnh báo các dung môi hóa chất dễ cháy nổ
- Phân loại sắp xếp các dung môi dễ cháy nổ vào 1 khu vực.
- Dung môi dạng lỏng chứa trong phuy, can... kín
- Hàng hóa không được xếp sát trần và chiều cao tối đa 2m
- Đảm bảo lối đi chính trong kho chứa dung môi rộng tối thiểu 1.5m
Đảm bảo an toàn cháy nổ với các thiết bị điện:
- Thường xuyên kiểm tra, bảo hành, bảo dưỡng máy móc, các thiết bị điện trong khu vực làm việc và bảo quản dung môi.
- Thay mới với các thiết bị đường dây điện không đảm bảo an toàn tránh xảy ra chập cháy.
Đảm bảo công tác đào tạo bồi dưỡng kiến thức về phòng cháy chữa cháy, an toàn lao động, vệ sinh lao động và xử lý sự cố hóa chất cho cán bộ công nhân viên.
III. Các biện pháp xử lý khi xảy ra hỏa hoạn
- Tìm và cắt nguồn điện liên quan tới đám cháy.
- Ưu tiên tìm kiếm và cứu người bị nạn ra khỏi đám cháy đồng thời tìm cách ngăn chặn, cách ly nguồn rò rỉ, di chuyển các thùng chứa hoặc các trang thiết bị khác ra khỏi vùng cháy hoặc có nguy cơ cháy
- Chỉ sử dụng bình chữa cháy, cát, chăn thấm nước để chữa cháy đối với đám cháy nhỏ. Tuyệt đối không sử dụng nước để chữa cháy khi chưa xác định được nguyên nhân cháy.
- Cần xác định rõ loại hóa chất, vị trí, cách sắp xếp, tình trạng, khối lượng có tại kho. Tuyệt đối không phun nước khi chưa rõ loại hóa chất có trong kho
- Gọi ngay số 114 để có đội phòng cháy chữa cháy có biện pháp ứng cứu kịp thời đối với đám cháy to.
Dung môi được sử dụng rộng rãi trong nền công nghiệp hiện nay đồng thời cũng chứa đựng nhiều rủi ro cháy nổ cao. Vì vậy mọi đơn vị mua bán sử dụng hóa chất dung môi đều phải trang bị cho mình kiến thức về phòng cháy chữa cháy để có thể ứng phó với mọi tình huống xảy ra. Khi cần tư vấn mua hoá chất công nghiệp, dung môi công nghiệp hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline: 0914 935 185
